ProbioHouse było częścią atrakcji Fuorisalone w dystrykcie Isola Design, na którą trafiliśmy dzięki zaproszeniu od firmy Eclisse. Dom Probiotyczny, zaprojektowany przez studio SSK i ProbioArKS to instalacja zapewnieniająca wrażenia delikatnie poruszające zmysły, w mieszkaniu stworzonym z materiałów ekologicznych i biokompatybilnych, wzbogaconym o pożyteczne dla mieszkańców mikroorganizmy.
Miejska oaza, jak nazywa mieszkanie architektka i autorka pomysłu, jest realizacją tematu przewodniego Milano Design Week, czyli “Materia Natura”.
Strefa wejściowa z oryginalną trójmieszankową posadzką cementową z lat 30-tych XX wieku. Różnice w mieszance odzyskanej podłogi zdefiniowały koncepcję projektową palety kolorów. Wyraża się to również na poziomie „ziarnistości” materiałów, których powierzchnie charakteryzują się wyraźną materialnością zachęcającą do fizycznego kontaktu.
Czerwona drabinka Tubes jest mocnym znakiem tego projektu. Jest to grzejnik elektryczny typu plug&play, z aluminiową obudową, wolnostojący: zachęca nas do pójścia dalej, w stronę lepszej przyszłości, którą tylko my możemy zbudować.
Projekt obejmuje przebudowę mieszkania o powierzchni 65 m2, zlokalizowanego przy via Edolo 9, w dzielnicy Isola w Mediolanie, przy użyciu materiałów o niskim wpływie na środowisko, zastosowaniu probiotyków, podejściu do budowy w obiegu zamkniętym, skróceniu czasu budowy, ograniczeniu ilości odpadów i przystępnego stosunku jakości do ceny. Wszystko po to, aby pokazać, że żywa architektura jest możliwa i że można ją harmonijnie wkomponować w projekt i budżet projektów mieszkaniowych.
Projekt La Casa Probiotica nie ma na celu wzbudzania scenograficznego zadziwienia u gości. Nie ukrywamy, że z tego też powodu chcieliśmy napisać o tej instalacji. Projekt jest możliwą do zrealizowania inspiracją.
– Arch. Simona Kemenater: “Na etapie projektowania dokładnie rozważaliśmy, czy całkowicie umeblować dom, aby zaprezentować go w pełnym układzie, ale zdecydowaliśmy się na konfigurację bardziej przypominającą ostateczny plac budowy. Wybór ten pozwolił nam w pełni docenić właściwości materiałów budowlanych bez wpływu elementów wyposażenia, za wyjątkiem tych związanych z prowadzeniem działalności w ProbioHouse. –
Wellbeing opisany w ProbioHouse opiera się na projekcie na ludzką skalę, gdzie przestrzeń, światło i kolor tworzą komfortowe środowisko dla naszego istnienia, a jednocześnie idealne podłoże do namnażania się dobrych mikroorganizmów.”
Mikroorganizmy i mikroflora środowiskowa
Badanie zastosowania mikroorganizmów w pomieszczeniach mieszkalnych jest częścią biofilii, dyscypliny badającej skłonność człowieka do przyciągania wszystkiego, co żywe i istotne.
W wyraźnym kontraście do coraz powszechniejszego i nagłośnionego stosowania środków antybakteryjnych, nawet w materiałach budowlanych, ProbioHouse wykorzystuje materiały przyjazne dla naszego samopoczucia, które tworzą idealne środowisko do kolonizacji przez dobre bakterie, bardzo podobne do tych, które dobrze znamy, naszej mikroflory jelitowej. Innowacyjnym tematem, będącym przedmiotem licznych badań na polu medyczno-naukowym, jest odkrycie istnienia mikroflory środowiskowej charakterystycznej dla każdej zamieszkanej przestrzeni.
Mikroorganizmy z natury organizują się w systemy zdolne do wykonywania złożonych funkcji, które mają fundamentalne znaczenie dla przetrwania naszego i całej planety. Żeby wymienić tylko kilka przykładów, fotosynteza, fermentacja i naturalne nawożenie gleby to złożone procesy zarządzane przez grupę bakterii działających synergicznie.
Mikroorganizmy zorganizowane w zespoły mogą przyczynić się do poprawy warunków środowiskowych w przestrzeniach zamkniętych i rozwiązania syndromu chorego budynku (sick budiling syndrome). Temat mikroorganizmów, biologii w architekturze, a także higieny był pasjonującą iskra, która rozpaliła bardzo ciekawą dyskusję po prezentacji.
Studio SSK i ProbioArKS
ProbioHouse – Dom Probiotyczny, to dzieło SSK Studio we współpracy z ProbioArKS z siedzibą w Rzymie. Simona Kemenater od kilku lat łączy zrównoważone projektowanie architektoniczne z wprowadzaniem mikroorganizmów do materiałów budowlanych i pielęgnacji przestrzeni mieszkalnych.
Projekty studia mają na celu osiągnięcie komfortu środowiskowego, który jest uważany za ściśle powiązany ze zdrowiem człowieka; opierają się na projektowaniu funkcjonalnej kolorystyki i oświetlenia, podstawowych elementów wraz z rozmieszczeniem przestrzennym, w celu osiągnięcia dobrego samopoczucia mieszkańców.
Pasja do interakcji architektury i biotechnologii zrodziła się niemal dla zabawy, gdy dowiedzieliśmy się o możliwości leczenia probiotykami naszych domowych przestrzeni. Stąd już tylko krok do eksperymentów z materiałami i kształtowaniem krajobrazu, w oparciu o szereg udokumentowanych doświadczeń przeprowadzonych w Japonii przez agronoma i mikrobiologa Teruo Higę od lat 90. XX wieku. – mówi Simona Kemenater.
Zastosowanie mikroorganizmów faktycznie przetestowano pod kątem rekonstrukcji całych skupisk ludności po katastrofie nuklearnej w Fukushimie w celu ograniczenia skażenia radioaktywnego, z doskonałymi wynikami, a następnie powtórzono przy innych katastrofach ekologicznych.
System konstrukcyjny ProbioHouse został już zastosowana przez SSK Studio przy innych interwencjach renowacyjnych, w tym w centrach historycznych.
ProbioArKS postawił sobie za cel szerzenie tej nowej koncepcji życia, co oznacza rewizję naszego podejścia i uproszczenia nawyków.
Firmy partnerskie projektu dostarczyły materiały, które muszą charakteryzować się biokompatybilnością, możliwością łatwej utylizacji i spełniać bardziej ogólne standardy zrównoważonego rozwoju ekologicznego. Architekci, świadomi, że sektor budowlany odpowiada za 38% światowych emisji, zdecydowali się na konserwatywną restrukturyzację, również w celu ograniczenia wytwarzania odpadów budowlanych.
Punktem wyjścia do opracowania projektu i wyboru materiałów były posadzki cementowo-piaskowe, typowe dla mediolańskiej architektury ekonomicznej z lat 40. XX wieku, do której należy budynek. Rozkład przestrzenny pozostał niemal niezmieniony, za wyjątkiem cofnięcia ściany wejściowej łazienki, mającego na celu zdefiniowanie małego przedpokoju, który oprócz zapewnienia większej prywatności wyznacza przełamanie wąskiego i długiego schematu wejścia, typowego dla łazienki z tej epoki.
David Trubridge był jedną z pierwszych firm, którym zaproponowano udział, dzięki podejściu do środowiska jej założyciela, Anglika z urodzenia i Nowozelandczyka z adopcji. Marka dostarczyła oprawy oświetleniowe, zgodnie ze swoją polityką odpowiedzialności za środowisko, dzięki której zyskała sławę na całym świecie.
Fantini Rubinetti uczestniczy w projekcie z linią Icona Classic, wybraną nie tylko ze względu na odnowiony design retro i cechy technologiczne umożliwiające oszczędzanie wody, ale także ze względu na deklarację intencji projektanta Vincenta Van Duysena, który łączy poszukiwanie dobrego samopoczucia z “obiektami spokojnymi ponad wszystkim, co podąża za trendami i modą”.
Innowacyjnym produktem, w którym autorzy projektu zakochali się od pierwszego wejrzenia, była tapeta Organoid, wykonana z sprasowanych i widocznych gołym okiem ziół, siana i kwiatów z Tyrolu: produkt biofilny, który przynosi dobre samopoczucie poprzez trzy zmysły dotyku, wzroku i zapach.
Przy wejściu tapeta Almwiese Light firmy Organoid składa się z kwiatów, płatków i siana suszonego, prasowanego na lnianej tkaninie. Materiał został wyprodukowany zgodnie z koncepcją biofilii, nauki badającej naturalną skłonność człowieka do przyciągania elementów naturalnych, nawet umieszczonych w kontekście zabudowanym. Papier naturalny jest idealnym podłożem do kuracji probiotykami.
Odwiedzających przyciąga żywioł przyrody, odczuwalny pięcioma zmysłami, co sprawia, że otoczenie jest wygodne i przyjazne.
Marka La Pietra Compattata dostarczyła wszystkie nowe podłogi i pokrycia: koncepcja odzyskanych kamieni odpadowych, zmielonych na oryginalną mieszankę i zagęszczonych przez prasowanie to zasada produkcji, która przyświeca firmie, jest wyjątkowo zrównoważona i która wydawała się autorom projektu idealna do pokrycia brakującego lastryka posadzki cementowej: ta sama zasada odzyskiwania materiałów odpadowych, która zainspirowała płytki lastryko, ale została zastosowana w technologiach XXI wieku. Faktura nowych materiałów, choć chromatycznie zbliżona do oryginalnych, pozwoliła na krytyczną lekturę obszarów odzyskanych i nowo zainstalowanych.
Szczególną uwagę poświęcono projektowi klimatyzacji kanałowej: do nawiewników wybrano system podtynkowy firmy Ventmann i dystrybuowany na rynek włoski przez firmę Icaria: czystość formalna nawiewników gipsowych, które integrują się ze ścianą współpłaszczyznowymi nacięciami, towarzyszy technologia Coanda, która zapewnia jednorodną dyfuzję przepływu powietrza, pozbawioną prądów stałych, aby zagwarantować komfort środowiskowy i jednorodność temperatury.
Odrestaurowano wszystkie oryginalne drzwi drewniane, łącznie z drzwiami kuchennymi, przekształconymi w drzwi przesuwne poprzez montaż systemu Eclisse Luce, dzięki której przełączniki zostały umieszczone odpowiednio do części przesuwnej, pozostawiając jedyną przestrzeń dostępną do wygodnego przejścia dalej.
W łazience armatura sanitarna ma efektowne kształty, które dobrze wpisują się w elementy kontekstu w stylu „XX wieku”; Wybrano markę Ceramica Flaminia, ponieważ firma nie stosuje środków antybakteryjnych, które charakteryzują większość obecnej produkcji ceramiki. Autorzy projektu chcą edukować klientów, aby na nowo odkryli życie, które można kultywować w naszych domach, mając świadomość, że dobre samopoczucie zaczyna się od współistnienia z korzystnymi ekosystem, który w naturalny sposób powinien nas otaczać, a który codziennie eksterminujemy nadużywając środków antybakteryjnych i dezynfekcyjnych.
Do brodzika wybrano markę Kaldewei, firmę, która stworzyła koncepcję LUXSTAINABILITY®. Zastosowanie stali emaliowanej spełnia wymogi zrównoważonego rozwoju dzięki długiej żywotności produktu związanej z możliwością recyklingu: oznacza to, że produkt zaspokoił potrzeby tych, którzy byli jego właścicielami przez dziesięciolecia, zanim ponownie rozpoczął swoją podróż jako surowiec lub materiał nadający się do recyklingu i odrodził się na nowo z tym samym poziomem jakości.
Podczas naszej wizyty ściany mieszkania ozdabiała swoją instalacją Parole Vive (“żywe słowa”), kaligrafka Marta Lagna, która stworzyła na żywo dekorację ściany z ekologicznych farb z dodatkiem probiotyków marki KEIM.
Keim – Innotop Sienna Yellow – Farba mineralna
Żółty wkroczył do tego projektu, gdy autorzy odkryli w wejściu podłogę z lastryko-cementu, ukrytą za szarą kamionką z lat 80. Farmy Keim są oficjalnie rekomendowane przez Sentinel-Haus-Institut. KEIM Innotop posiada certyfikat Cradle to Cradle Certified® na poziomie srebrnym i certyfikat C2C Material Health Certyfikat™ na poziomie złotym.
Projekt funkcjonalnej kolorystyki stanowi ważne wsparcie w określeniu funkcji dystrybucyjnych wejścia, które staje się jednocześnie korytarzem i przedpokojem. Sianożółty kolor tylnych ścian, wykonany farbą mineralną firmy Keim, definiuje korytarz części dziennej, a jednocześnie wnosi tu energię i światło, tworząc portal przejściowy do salonu. Wszystkie powierzchnie zostały wykończone tynkiem wapiennym, w który wprowadzono mikroorganizmy (mieszaninę bakterii kwasu mlekowego i bakterii fotosyntezujących). Zabieg powtarza się przy codziennej pielęgnacji środowiska. Drzwi oryginalne po renowacji. Fotele Vintage Safari projektu Wilhelma Kienzle, stolik kawowy i lampa stołowa z prywatnych kolekcji PH Alvise Silenzi
Zaprezentowano także instalację Effimeri Jewels by SSK Microarchitetture: eksperyment na klejnotach wykonanych z materiałów kompostowalnych poddanych działaniu probiotyków. To prowokacja w kierunku szybkiej mody, mająca na celu zaproponowanie nie zanieczyszczającej środowiska alternatywy dla trendu jednorazowego użytku w branży modowej, ale także akcesoriów dla domu.
Dlaczego probiotyczne mieszkanie tam nas zachwyciło? Być może przez swoją autentycznością w powodzi tych pięknych, spektakularnych, ale i złudliwych atrakcji Milano Design Week.
Jak piszą organizatorzy, daleka od elitarnego stylu, La Casa Probiotica udostępniła się demokratycznie każdemu, pokazując uczciwą inwestycją ekonomiczną, która może zagwarantować poszanowanie łańcucha produkcyjnego i wybór surowców o certyfikowanym pochodzeniu. To poprzez jakość i trwałość możemy aspirować i posiadać obiekty, które można określić jako ekologiczne i które można przekształcić, aby dostosować się do naszej zmienności.